بازنمایی دینداری در سریال‌های تلویزیونی (مطالعه موردی: سریال مادرانه)

Authors

  • ابوتراب طالبی دکترای جامعه‌شناسی فرهنگ، دانشیار دانشکده پژوهشگری اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران،
  • احسان قرنی دانشجوی دکترای دین‌پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
Abstract:

پژوهش حاضر، با هدف مطالعه‌ دینداری بازنمایی شده در تلویزیون، مورد سریال مادرانه، نگاشته شده است. در این سریال که در ماه رمضان سال 1392 از شبکه سوم سیما پخش شد و بیشترین میزان بیننده و رضایت را جلب کرد، ارائه نوع دینداری، نمود خاصی دارد. این مطالعه، مبتنی بر نظریه بازنمایی انجام‌ شده است که بر اساس آن، رسانه‌ها نه به انتقال که به خلق معنا می‌پردازند و جهان را از طریق بازنمایی می‌سازند و بازنمایی می‌کنند. روش پژوهش، نشانه‌شناسی بوده است که بر مبنای آن، معانی نهفته در متن آشکار می‌شوند. بر این اساس، نشانه‌های دینی موجود در این سریال، استخراج و یافته‌ها، مطالعه و تجزیه‌وتحلیل شده‌اند. مبتنی بر نتایج به دست آمده، در این سریال، گونه‌ای از دینداری عرفانی (شهود‌گرا) با بن‌مایه‌های مریدی و مرادی، همراه با رویکرد اخلاقی و ارتباط با یک روحانی اخلاق‌گرا، به‌منزله دینداری مرجح، بازنمایی شده است. دو گونه‌ دینداری اخلاقی (اخلاق‌گرا) و مناسکی و شعائری (تکلیف‌گرا) نیز با محوریت اصلی دینداری شهودگرا مرتبط شده‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تطور بازنمایی ویژگی های کارآفرین در سریال های تلویزیونی

حرکت به سمت توسعه در همة ابعاد آن بدون شکل‌گیری زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی آن میسر نیست. در این حرکت، بخش زیادی از موفقیت جامعه در دستیابی به توسعه به تصویری بستگی دارد که رسانه‌ها از نقش کلیدی «کارآفرین» در مسیر توسعه برمی‌سازند، زیرا ایده‌های کارآفرینانه با وساطت تلویزیون شانس بیشتری برای دیده‌شدن توسط عموم و تبدیل‌شدن به بخشی از فرهنگ عمومی و کسب‌وکار دارند. این پژوهش به‌دنبال شناسایی تصویری...

full text

بازنمایی اقلیت های قومی در سریال های تلویزیونی

مطالعه فرآیند بازنمایی در رسانه ها از حوزه های مهم پژوهشی در مطالعات فرهنگی است. ما در این مقاله، تحت تاثیر رویکرد برساخت گرایانه بازنمایی استوارت هال، اشکال بازنمایی رسانه ای قومیت را در مجموعه های تلویزیونی ایرانی بررسی می کنیم. برای این منظور، دو مجموعه اگه بابام زنده بود و آهوی ماه نهم را به شیوه ای کیفی تحلیل کرده ایم. پرسش اساسی ما حول عدالت بازنمایی قومیتی در شبکه های تلویزیون سامان ...

full text

تربیت دینی و چگونگی بازنمایی آن در متون تلویزیونی؛ مورد مطالعه، سریال اغماء

در مقاله حاضر جایگاه رسانه و به طور خاص تلویزیون در امر تعلیم و تربیت اسلامی، متکی بر آموزه‌های قرآن کریم، سنت نبوی و با تأکید بر فرمایش‌های امیرالمؤمنین علی(ع) مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای فهم نحوه حضور رسانه در امر تربیت، باید ابتدا شناخت نسبتاً کاملی از موضوع تعلیم و تربیت و ضرورت آن کسب نمود؛ در ادامه تلاش می‌شود که مبانی تعلیم و تربیت از دیدگاه اسلام مورد بررسی قرار گرفته و پس از بررسی نظر...

full text

بازنمایی اقلیت های قومی در سریال های تلویزیونی

مطالعه فرآیند بازنمایی در رسانه ها از حوزه های مهم پژوهشی در مطالعات فرهنگی است. ما در این مقاله، تحت تاثیر رویکرد برساخت گرایانه بازنمایی استوارت هال، اشکال بازنمایی رسانه ای قومیت را در مجموعه های تلویزیونی ایرانی بررسی می کنیم. برای این منظور، دو مجموعه اگه بابام زنده بود و آهوی ماه نهم را به شیوه ای کیفی تحلیل کرده ایم. پرسش اساسی ما حول عدالت بازنمایی قومیتی در شبکه های تلویزیون سامان ...

full text

بازنمایی آسیب های اجتماعی در سریال های تلویزیونی (تحلیل محتوای سریال های شبکه سبلان اردبیل در طی سالهای 95-1385)

مقاله حاضر با هدف مطالعه آسیب‌های اجتماعی بازنمایی شده در سریال‌های شبکه سبلان در طی روندی ده‌ساله (1395–1385) به انجام رسیده است. مبنای کار براساس روندپژوهی و با روش تحلیل‌محتوا است که سیر یک موضوع مشخص(آسیب‌های اجتماعی) را در قالبی معین از ساختار رسانه‌ای (سریال‌های تلویزیونی) دنبال کرده است. سریال‌ها بر این اساس مدنظر قرار گرفته که آیا آیینه‌وار به بازتاب و انعکاس واقعیت‌های جامعه اردبیل پرد...

full text

بازنمایی ازدواج در سریال های تلویزیونی (تحلیل نشانه شناختی پنج سریال ایرانی پربیننده

تلویزیون یکی از مهمترین ابزارهای جامعه پذیری در جوامع مدرن است و سریال های تلویزیونی یکی از بهترین ابزارهای انتقال و تغییر ارزش ها در زندگی اجتماعی. در پس ظاهر «خنثی» و «معصوم» این سریال ها، رفتارهای گفتمانی به نمایش در می آیند که حکم تعریفی تلویحی از واقعیت اجتماعی را دارند و در نهایت نحوه فاعلیت ذهن ما را تعیین می کنند. هدف این مقاله، تحلیل نشانه شناختی شیوه های بازنمایی ازدواج در سریال های ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 102

pages  95- 119

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023